حجت الاسلام والمسلمین سید مجتبی میرلوحی معروف به نواب صفوی، در سال ۱۳۰۳ در خانواده ای روحانی و اصیل ، درمحله خانی آباد تهران قدم به عرصه ی وجود گذاشت پس از درگذشت پدرش زیر نظر عمویش بزرگ شد.

نواب نام خانوادگی مادرش بود که خودش آن را برگزید حجت الاسلام والمسلمین نواب صفوی در ۷ سالگی وارد دبستان حکیم نظامی شد و سپس در مدرسه صنعتی آلمانی‌ها به تحصیل ادامه داد. او همزمان در یکی از مساجد خانی‌آباد نو به فراگیری دروس دینی نیز مشغول شد.

در سال ۱۳۲۲ شهید نواب صفوی به استخدام شرکت نفت درآمد و پس از مدت کوتاهی به آبادان منتقل شد. مدتی بعد برخورد شدیدی از سوی یکی از متخصصین انگلیسی شرکت نفت با یکی از کارگران صورت گرفت که به دنبال آن، شهید نواب صفوی کارگران را به اعتراض و اجرای قصاص دعوت کرد. با دخالت پلیس و نیروهای نظامی، اعتراضات سرکوب شد و شهید نواب صفوی نیز شبانه به وسیله قایق از آبادان به سوی بصره و سپس نجف روانه شد.

پس از ورود به نجف اشرف، بدون کوچکترین درنگی به فراگیری دروس مقدمات پرداخت و در مدرسه «قوام» نجف اقامت گزید و از همان روزهای نخست، دوستی و رابطه نزدیکی با علامه امینی که در یکی از حجره‌های فوقانی مدرسه، کتابخانه‌ای تأسیس کرده و در حال تألیف اثر مشهور خود الغدیر بود ، برقرار کرد. همچنین برای امرار معاش به ساخت و فروش عطر روی آورد. او در آنجا تحصیلات دینی خود را ادامه داد وی پس از چهار سال اقامت در نجف به دستور آیت ‏الله سیدابوالحسن اصفهانی برای مبارزه با کج‌روی‏‌ها و کج‌اندیشی‌ها به ایران آمد و «جمعیت فداییان اسلام» را تشکیل داد و در مساجد حضور یافته و محصولات ایرانی را به برای خرید به مردم معرفی می کردند (تصویر مسجد فخریه خیابان ولیعصر). ترور وابستگان استعماری مانند احمد کسروی، عبدالحسین هژیر، علی رزم‏آرا و حسین علاء از جمله فعالیت‏‌های سیاسی این جمعیت است.

شهید نواب صفوی همچنین با حکومت دکتر مصدق به خاطر عدم عمل به احکام اسلامی به مخالفت برخاست و به همین جهت در ایام نخست وزیری مصدّق، دستگیر و به زندان افتاد و تا سقوط حکومت مصدق در زندان بود. سرانجام شهید نواب صفوی به همراه سه تن از همرزمانش به نام‏های خلیل طهماسبی، مظفر علی ذوالقدر و سیدمحمد واحدی در بیدادگاه رژیم پهلوی محکوم و در صبحگاه ۲۷ دی ۱۳۳۴ شمسی تیرباران شد و به خیل شهدا پیوست و آرامگاه ایشان در وادی السلام قم می باشد.

بدین ترتیب پرونده ده سال فعالیت سیاسی و اجتماعی جمعیت فداییان اسلام بسته شد و جنایت دیگری در پرونده سیاه خاندان پهلوی ثبت گردید.